Skolyoz (omurga eğriliği) günümüzde sık görülen ve ilerleyen evrelerde ciddi duruş bozukluklarına neden olan bir omurga deformitesi olarak tanımlanır. Hastalarda skolyoz olup olmadığının anlaşılması için eğrilik derecesine bakılması gerekecektir. Skolyoz tanısının konması için omurga eğrilinin derecesi belirleyici olacaktır. Ayrıca bu dereceler uygulanacak tedavi yöntemlerinin de belirlenmesinde etkilidir.
Ayakta çekilen röntgen filminde ön ve arka ile yandan görüntü alınmaktadır. Omurganın görüntüsüne göre eğrilik, açı olarak derece cinsinden ölçülmektedir. Skolyoz derecesini ölçen açıya cobb açısı denmektedir. Bu ölçümlere göre 10 derecenin altındaki eğriler skolyoz değil, asimetri olarak tanımlanır. Skolyoz nasıl anlaşılır sorusunun yanıtı için söz konusu ölçümlerin yapılmış olması gerekmektedir.
Skolyoz Nedir, Neden Olur?
10 derece skolyoz görüntüsü ve bu derecenin üzerinde ölçülen eğrilikler skolyoz olarak değerlendirilmektedir. Skolyoz kısaca omurga eğriliği olarak tanımlanan bir omurga deformitesidir. Omurganın yapılsak bozukluğundan kaynaklı olarak ortaya çıkabileceği gibi omurga dışı etkenlere bağlı olarak da hastalarda skolyoz görülmesi mümkündür.
Skolyoz birçok farklı türü bulunan ve ortaya çıkış nedenlerine göre bu türlerin detaylandırılabildiği bir hastalıktır. Skolyoz türleri arasında kısaca şunlar yer alıyor:
- İdiopatik Skolyoz
- Nöromusküler Skolyoz
- Konjenital Skolyoz vb.
Skolyoz nedeni belli olmayan, doğuştan veya sonradan ortaya çıkabilir. Skolyoz nedenleri tam olarak bilinmese de serebral palsi gibi hastalıkların etken olduğu düşülmektedir. Ayrıca doğumsal ya da sonradan oluşan skolyoz için vitamin eksiklikleri, diyabet ve omurga yaralanmaları ile enfeksiyonlar ve kalıtsal faktörler skolyoz görülmesinde etkili sebepler arasında gösterilmektedir.
Skolyoz Belirtileri Nelerdir?
Skolyoz belirtileri derecelerine göre farklılık gösterebilir. Her hastada skolyoz türüne ve derecesine göre oluşacak belirtiler farklıdır. Skolyoz hastalarının söz konusu belirtilere yönelik tedavi kapsamında önerilen yöntemlere başvurmaları gerekmektedir. Yaygın olarak görülen skolyoz belirtileri ise kısaca şöyledir:
- Omurganın sağ veya sol tarafa doğru eğilmesi,
- Omurgada gözle görülen kavis meydana gelmesi,
- Dik durmada zorluk çekmek,
- Nefes almada güçlük,
- Sırt, bel ve omuz ağrıları,
- Omuz ve kalçada asimetri vb.
Skolyoz belirtilerinin doğuştan görülmesi veya sonradan da ortaya çıkması mümkündür. Söz konusu belirtilerin ortaya çıkmasıyla hastaların yaşamlarında ciddi olumsuz etkiler görülecektir. Skolyoz hastanın yaşam tarzını etkileyen önemli bir rahatsızlıktır. Omurga eğriliği olarak tanımlanan bu rahatsızlık farklı belirtiler ile kendini göstermektedir.
Skolyoz Dışardan Belli Olur Mu?
20 derece skolyoz görüntüsü ile 10 derece skolyoz görüntüsü arasında ciddi bir fark olacağı için skolyozun dışardan belli olması bu derecelere ve skolyoz türüne bağlıdır. Skolyoz temelde omurga eğriliğinden ortaya çıkan bir hastalık olduğu için dışardan bakıldığında çoğu zaman net bir şekilde tespit edilmektedir. Skolyoz durumunda ortaya çıkan belirtiler ile omurganın eğikliğinin derecesi ile değişkenlik gösterecektir. 10 derece ve üzerindeki tüm eğrilikler için skolyoz tanısı konulmaktadır. Bu derecelere bağlı olarak hastalarda sağa, sola ve öne, arkaya doğru eğrilikler dışardan da belli olabilir.
Skolyoz Kimlerde Görülür?
Skolyoz görülme sıklığı toplumda yaklaşık yüzde 2 ila 4 arasında değişmektedir. Skolyozun büyük bir kısmı düşük dereceli eğrilikler olarak görülmektedir. Kız çocuklarında erkek çocuklarına nazaran çok daha yaygın biçimde skolyoz görülebilir. Erken yaşlardan itibaren düzenli egzersizler ve sağlıklı beslenme gibi unsurlar ile skolyozdan korunmak mümkündür.
Kalıtsal nedenlere ve doğuştan gelen skolyozun yanı sıra sonradan skolyoz görülme olasılığını düşürmek için farklı önlemler alınabilir. Skolyoz nasıl anlaşılır sorusuna doğru yanıt vermek içinse hastaların kaç derece eğriliğe sahip olduğunun ölçülmesi ve buna göre tanı konulması gerekecektir.